LẬP TRÌNH C/C++ NÂNG CAO - BÀI 3: NHẮC LẠI VỀ LỚP

Cơ bản về lớp
CODE
class Date{
int day;
public:
Date(int,int a=1);
int month;
void setDay(int);
void output();
};
int main(){
Date d(6);
d.month=3;
d.setDate(25);
d.output();
return 0;
}
Date::Date(int day,int month){
this->day=day;
this->month=month;
}
void Date::setDay(int day){
this->day=day;
}
void Date::output(){
cout<<day<<"/"<<month;
}
----------------------------------------------------------------
Hàm khởi tạo
Chúng ta có thể viết một hàm khởi tạo như thế này
CODE
class Student
{
string name;int age;
public:
Student(string name,int n):name(name),age(n)
{
}
};
Nó tương đương với
CODE
class Student
{
string name;int age;
public:
Student(string name,int n)
{
(*this).name = name;
this->age = n;
}
};
-------------------------------------------------------------
Hàm bạn (friend function)
CODE
class Student{
public:
int id;
friend bool equal(const Student&,const Student&);
};
int main(){
Student s1;s1.id=2;
Student s2;s2.id=3;
cout<<equal(s1,s2);
}
bool equal(const Student& s1,const Student& s2){
return (s1.id==s2.id);
}
-----------------------------------------------------------------
Overload toán tử (operator overload)
Ví dụ dưới sẽ overload toán tử ==
CODE
class Student{
public:
int id;
friend bool operator==(const Student&,const Student&);
};
int main(){
Student s1;s1.id=2;
Student s2;s2.id=3;
cout<<((s1==s2)?"equal":"unequal");
}
bool operator==(const Student& s1,const Student& s2){
return (s1.id==s2.id);
}
--------------------------------------------------------------------------
Overload toán tử nhập và xuất (input >> và output <<)
Mọi người đều biết cin>>a là gọi toán tử nhập cin.operator>>(a) hoặc operator>>(cin,a) Overload 2 toán tử nhập và xuất này hết
sức quan trọng về sau. Nhân tiện mỗi khi cấp phát bộ nhớ, dùng xong phải luôn hủy đi để thu hồi lại bộ nhớ đã cấp phát. Vì về sau
game cái ưu tiên hàng đầu là bộ nhớ, đừng để lại rác.
CODE
class Date{
public:
int day;int month;
friend istream& operator>>(istream&,Date&);
friend ostream& operator<<(ostream&,const Date&);
};
istream& operator>>(istream& ins,Date& d){
ins>>d.day;
ins>>d.month;
ins.get(); //phải xóa bộ đệm
return ins;
}
ostream& operator<<(ostream& outs,const Date& d){
outs<<d.day<<"/"<<d.month;
return outs;
}
int main(){
Date d;
cin>>d;cout<<d;
Date *dt=new Date; //phải tạo object pointer, cấp phát bộ nhớ
cin>>*dt;cout<<*dt;
delete dt; //phải hủy object pointer
}
----------------------------------------------------------------
Hàm hủy (destructor)
CODE
class myclass{
public:
int *p;
myclass();
~myclass();
};
int main(){
myclass m;
return 0;
}
myclass::myclass(){
p=new int; //phải cấp phát bộ nhớ để tránh segmentation fault
}
myclass::~myclass(){
delete p;
}
--------------------------------------------------------------------
Hàm khởi tạo sao chép (copy constructor
CODE
class Date{
public:
int day;int month;char *special;
Date(int,int,char*);
Date(const Date&);
~Date(){
delete [] special; //bởi vì chúng ta cấp phát bộ nhớ cho nó
}
};
Date::Date(int day,int month,char *special){
this->day=day;this->month=month;this->special=special;
}
Date::Date(const Date& d){
this->day=d.day;this->month=d.month;
this->special=new char[strlen(d.special)+1]; //cấp phát bộ nhớ cho nó
strcpy(this->special,d.special); //phải dùng strcpy với char array
}
int main(){
Date d1(29,8,"birthday");
Date d2(d1);
cout<<d2.special;
return 0;
}
------------------------------------------------------------------------
Chú ý về cấp phát bộ nhớ
Ðiều gì sẽ xảy ra khi chúng ta không thể cấp phát bộ nhớ ? Ví dụ chúng ta viết 1 game RTS mà mỗi phe tham chiến có 10 tỉ
quân ?
Giải quyết khi không thể cấp phát bộ nhớ thành công
Chúng ta vẫn thường cấp phát bộ nhớ như sau
CODE
char *p;int i;
cout<<"number of element u want:";
cin>>i;
p=new char[i+1];
delete [] p;
Nếu chúng ta không thể cấp phát bộ nhớ ? CPP sẽ ném (throw) ra một ngoại lệ. Có 2 cách để xử lí chuyện này
Cách một là dùng từ khóa nothrow. Vì thế CPP vẫn tạo ra một pointer nhưng là 0
CODE
p=new (nothrow) char[i+1];
if(p==0) cout<<"Can't allocate memory";
Cách hai là bắt cái ngoại lệ ấy, Ðó là ngoại lệ std::bad_alloc
CODE
try{
p=new char[i+1];
}catch(std::bad_alloc &mae){
cerr<<"failed to allocate memory"<<mae.what();
exit(1);
} 
----------------------------------------------------------------
Cấp phát bộ nhớ trong C
Ðừng có chỉ mê new và delete không thôi, cấp phát với cách của C vẫn phải dùng về sau đấy
CODE
char *p;int i;
printf("number of element u want:");
scanf("%d",&i);
p=(char*)malloc(i+1);
if(p==NULL) exit(1);
free(p);
hoặc chúng ta có thể dùng calloc
p=(char*)calloc(i,sizeof(char));
--------------------------------------------------------------
Toán tử gán (assignment operator)
CODE
class Base{
public:
Base& operator=(const Base&);
friend bool operator!=(const Base&,const Base&);
private:
char* c;
};
Base& Base::operator=(const Base& src){
if(*this!=src){ //to avoid self-assignment
delete [] c;
c = new char[strlen(src.c)+1];
strcpy(this->c,src.c);
}
return *this;
}
bool operator!=(const Base& b1,const Base& b2){
return(strcmp(b1.c,b2.c));
}
Và chúng ta có thể gọi toán tử này
Base s2=s1;
----------------------------------------------------------------------
Thừa kế (inheritance)
Trong C có thể sinh ra bug, trong C++ chúng sẽ được thừa kế.
CODE
class Base{
protected:
int id;
Base(int id){
this->id=id;
}
};
class Sub:public Base{
public:
int code;
Sub(int code,int id):Base(id){
this->code=code;
}
};
---------------------------------------------------------------------
Hàm ảo (virtual function)
Hàm Play trong lớp MusicPlayer là một hàm ảo (virtual function)
CODE
class MusicPlayer{
public:
virtual void Play(){
cout<<"Play on what ?"<<endl;
}
};
class DVD:public MusicPlayer{
public:
void Play(){
cout<<"Play on DVD"<<endl;
}
};
int main(){
MusicPlayer m;m.Play();
DVD d(2);d.Play();
}
Bây giờ chúng ta sẽ làm hàm Play trong lớp MusicPlayer là một hàm thuần ảo (pure virtual function), đồng thời làm lớp MusicPlayer
trở thành một lớp trừu tượng (abstract class), chúng ta sẽ không thể tạo instance của nó được nữa
CODE
class MusicPlayer{
public:
virtual void Play() = 0;
};
class DVD:public MusicPlayer{
public:
void Play(){
cout<<"Play on DVD"<<endl;
}
};
int main(){
DVD d(2);d.Play();
}
Chúng ta tạo con trỏ để trỏ đến các subclass của nó
CODE
MusicPlayer *m=new DVD(5);m->play();
Chúng ta cung có thể tạo mảng các con trỏ của một lớp trừu tượng
CODE
class MusicPlayer... là một lớp trừu tượng
class DVD:public MusicPlayer...
class CD:public MusicPlayer...
MusicPlayer *m[2];
m[0]=new DVD(5);m[0]->play();
m[1]=new CD("Sony");m[1]->play();
---------------------------------------------------------------
Nhắc lại một chút về mảng các kí tự (char array)
CODE
char destArray[10];char srcArray[]="panther";
strcpy(destArray, srcArray);
strcpy(destArray, srcArray,strlen(srcArray));
strcat(s1,s2); //thêm (append) s2 vào s2
strncat(s1,s2,n); //thêm (append) n kí tự đầu tiên của s2 vào s1
strlen(char *s); //độ dài (length) của char array, không bao gồm "end of char array maker"
char *a;char b[];strcmp(a,b); //trả về 0 nếu bằng,-1 nếu a<b,1 nếu a>b
atoi, atof, atoll convert một char array thành integer, float hay long, 3 hàm này trong stdlib.h
char *s = "123.45";
int i=atoi(s);
float f=atof(s);
--------------------------------------------------------------
Nhắc lại một chút về chuỗi (string)
CODE
using std::string;
*khởi tạo (constructor)
string s1;string s2("Hello boy");string s3(s2);
string s4(s2,3,4); //sao chép từ kí tự thứ 3, sao chép 4 kí tự
string s5(8,'*'); //khởi tạo chuỗi gồm toàn dấu *
*toán tử gán (assignment)
string s4=s2;string s5.assign(s3);
*so sánh chuỗi (compare string)
if(s1==s2) //bây giờ có thể dùng == rồi
if(s1.compare(s2))
*cộng chuỗi
string s1,s2;s1+=s2;s1+='o';
s1.append(s2); //y nhu s1+=s2
s1.append(s2,3,string::npos); //thêm vào s1 từ kí tự thứ 3 đến hết s2
s1.insert(7,s2); //thêm s2 vào sau kí tự thứ 7 của s1
*kích cỡ (capacity)
s.capacity() trả về kích cỡ tối đa
if s.size()=15, s.capacity()=16 (16-byte)
if s.size()=17, s.capacity()=32 (two 16-byte)
*truy xuất chuỗi
#include <stdexcept>
try{
cout<<s.at(100);
}catch(out_of_range& e){
cout<<"invalid index";
}